Xwedê kera belengazî li ber wenda dike, piştre jî bi dîtina kerê şa dike...
Car heye ku mirov, ji rewşa xwe ya rojane hin tiştan kêm dike. Wê demê mirov li ber xwe dikeve. Dema ku mirov ew destkeftiyên xwe ên berê careke din bi dest xwe dixe, vê carê ...
Gur kera min xwar, jê re namîne, lê ez bê ker mam...
Li gor baweriya Kurdan a civakî, tu kirinên xirab bê bersiv namîninû ya tu kesî jî ji kesî re namîne. Dema yek neqenciyekê bi te bike, divê ew neqencî ji wî re kar nemîne. Lê piştî...
Şam şekir e, lê welat şîrîntir e
Şam şekir e, lê welat şîrîntir e...Binyata vê gotina ku rûmeta ax û warê bavan, ango welatê mirov derdixe pêş, digihîje serhatiya mîrê Cîzîrê û parêzgerê Şamê:Dibêjin,Rojek ji...
Ku dilê Xwedê bixwaze ji sayî jî baranê dibarîne...
Xwedê çawa bixwaze dikare wisa bike, kes nikare li ber hukmê wî bisekine. Carinan kar û rûdanên sosret ku ne yê bûyinê ne pêk tên û têne holê. Wê demê ev gotin tê gotin. Binya...
Ê ketî bi halê ketiyan zane!..
Di ferhenga Gotinên Pêşiyan a Kurdan de, ev gotin bi şêwaza, “ê ku hatî sêrî hekîm e” jî tê gotin. Wateya van gotinan pesindayina cerebê û ceribandinê ye. Li gor felsefey...
Kerê ehmeq, ber bi şêr ve dizire...
Li vê dinê hin kesên wisa ehmeq û bê hesab hene ku bi zanebûnî xwe davên xeteriyê. Ji ber ku ew kes hêz û cerebeya yê hember nikarin hesab kin. Dibêjin qey kes ji me hêztir û z...
Dîwaro ji te re dibêjim, paşdîwaro guh bide ser…
Di zargotina Kurdan de, ev gotin di wateya “Ez ji ortê re dibêjim, lê pêwîst e bi taybetî hin kes baş fêm bikin.” de tê bikaranîn. Binyata ev gotina ku di wêjeya devkî ya Kurdan...
Rizqê gurê kor, Xwedê dişîne…
Li gorî baweriyê tê yeqînkirin ku her zindî bi rizqê xwe ve tê dinê û ku ew rizq li ku be, tiştek an bûyerek dibe hêcet û ew rizq tê xwediyê xwe dibîne.Me ji bo binyata v...
Timahî gû bi mirov dide xwarin...
Di zargotina Kurdan de timahî (timayî) herdem bi tûndî hatiye rexnekirin û di vê mijarê de gelek Gotinên Pêşiyan ên giranbiha hatine gotin. Binyata ew gotina ku di folklora Kurmanc...
Gotin dîko: “Tu kedî yî yan kûvî?”Dîk got: “Ez hevalê xwe bi ser bistikê ve dibînim.”
Hîç tu tişt ne weke xuyandina xwe ya ji derve ye. Her xweşî û rehetiyekê nexweşî û zehmeteke wê heye.Di zargotina Kurdan de binyata vê gotinê digihîje serhatiya dîk ...
Gotin kerê: “Erwaz xweş e, ne nişûv?”Kerê got: “Ma berwarî tune…”
Gelek mirov hene ku hiş û mêjiyên wan ne li gor hêsankirina karan li gor zor û zehmetkirina karan dişixule. Ji wê ye ku kesên wisa her dem kar û barê li ber mirov zehmettir d....
Derdê kezebê, da ser ê siwarê neqebê...
Li ser rûye dinê, tu derd weke derdê kezebê ne dijwar e. Sotiya wê pêşiya her derd û êşê dibirre û bi mirov dide jibîrkirin.Binyata vê gotinê digihîje serhatiya jineke Kurd ku...
Durrî bide durnasan...
Dema mirov karek da yekî, divê mirov bide kesên ehil û ên ku ji wî karî fem dikin. Di zargotina Kurdan de wekî vê gotinê gelek gotin hene. Yek ji wan: “Nên bidin nanpêj, ...
Ê ku nade nade, te çi cade cad e...
Li vê dinê birek însan hene ku rizqkor û bê nesîb in. Tu ji bo wan çawa bikî jî her dem xizan û hejar in. Ji wan re li hev nayê, karê wan nakeve rê û ji aliyê aboriyê ve pergala wa...
Heçî kanûn şev û rojek be jî gelek e...
Di zargotina Kurdan de, bi dehan Gotinên Pêşiyan ên li ser avhewa û kişweriyê hatî gotin hene ku mirov di derbarê rewşa meh û demsalan de xwedî zanîn dikin. Ji van gotina...
Ha li çiyayê Mûşê, ha li pişta darê dergûşê...
Tiştek an rûmetek çiqas girîng û giranbiha be jî ku mirov xêrekê an jî mafekê lê nebîne û ne li gorî mafê mirov be, dûr û nêz ferq nake.Binyata vê gotinê digihîje serhatiya jin û m...
Tebîetê şîrî li şiwarê tê helan...
Ev gotina ku balê dikşîne ser esas û eslê mirov û nîşanî tebîeta însên dike, bi gelek teşe û vegotinên ji hev cuda ketiye zargotina Kurdan.Binyata vê gotina giranbiha ku di zargoti...
Şêr, şêr e; çi jin e, çi mêr e!..
Ev gotin di zargotina Kurdan de nîşanî keseyatiya jinê dike ku di jiyana civakî de rola jinê ji ya mêr ne kêmtir e. Carna hin kar hene ku gelek mêr nikarin bikin, ji ber ku zerav û...
Dizî dizî ye, çi hêkek çi gamêşek...
Xerabî her xerabî ye. Tişt û karên xerab û nelirê, mezin an bîçûk, wek hev in. Dizî jî ji van tişt û karên xerab yek e, pirr û hindikê wê nîne. Lew ku di tebîeta diziyê de bêdadî û...
Mî bi lingê xwe; bizin bi lingê xwe...
Tê bawerkirin ku herkes ji qencî û neqenciya xwe berpirsiyar e. Di zargotina Kurdan de di vê mijarê de gelek gotinên din ên giranbiha jî hene. Ji wan çendek weke yên li jêr in:-Çê ...
Xwediyê sebrê, bû Mîrê Misrê...
Di zargotina Kurdan de ev gotin, bo jiyaneke bêbela, balê dikşîne ser pewîstiya sebrê. Herçendî ku binyata vê gotinê bigihîje serhatiya Ûsiv Nebiyê kurê Hz. Yaqûb ku piştî rênca ku...
Pîrê bawer nekir ku mêr bike, dema ku mêr kir heştek dawe kir...
Li vê dinê gelek kes hene ku tişt û bûyerên ku bûyina wan gelekî zehmet e tînin xiyalên xwe. Lê dema ku xiyala wan dibe rast, vê carê xwe xwedî gelek tişt û heqan dibînin û dest bi...
Ku gur hat pez, ku diz hat ez...
Dema ku tiştekî mirov yê ku mirov ji wendakirina wî bitirse tunebe, tirs nikare li dora mirov bigere. Mirovê maldar ji malê xwe, mirovê çeleng û bedew ji canê xwe ditirse. Dem...
Mala diz û daberizan tuneye...
Li gor bîr û baweriya gel, tê bawerkirin ku kesê mala xelkê xira bike, nikare bibe xwediyê malekê. Ji ber ku zû û dereng, rojek dê bê, xelk jî wê mala wan xera bike.Binyata vê goti...
Belengaz çû ku xwe bixeniqîne, dît ku dewlemend di rêze de nin...
Dibêjin li vê dinê hemû derî û dergeh ji aliyê dewlemendan ve hatine parvekirin û girtin. Ji wê ye ku ji belengaz û xizanan re cihê ku biçin nehiştine.Binyata vê gotinê digihîje se...
Girara pirrkebaniyan, ya şor dibe yan kelî...
Gel dibêje, dema gelek dest bikevin nav karekî, ew kar dilewite û dahat ji wî karî nayê.Kok û binyata vê gotinê digihîje serhatiya malekê ku kebaniyên wan pir in:Dibêjin,Rojek ji r...
Deve hat pûl, pûl tune!..
Dema ku rewşa mirov ya aborî baş be, ji bo pêdiviyên mirov biha û erzan ferq nake. Dema aborî ne baş be û dirav tunebe, bihayê tiştekî çiqas erzan be jî nikare wî tiştî bikirre.Bin...
Şev yek e, derî hezar e...
Di vê mijarê de gelek Gotinên Pêşiyan ên din jî hene. Herwekî, Xwe-dê kevirekî li mirov dixe, heftan ji ser mirov re digre; Xwedê deriyekî li mirov digire, heft deriyan li ber miro...
Ker ket herriyê, ji xwediya quwettir nîne...
Dibêjin, dema ku rûdaneke nebaş bê serê mirov, kes bi dil û can pişt-giriya meriv nake. Ji bo wê dîsa kar dikeve ser milê mirov bixwe.Binyata vê gotinê digihîje serhatiya kesê ku k...
Emanet, heta qiyamet...
Li gorî kevneşopiya Kurdan, emanet, pîroz tê qebûlkirin û xiyanet li tiştê emanet nayê kirin. Di jiyana Kurdan ya civakî de gelek nirx hene ku her yek weke qadekê ye. Ji ...
Serê li ber minetan, bila biçe li nav ziyaretan...
Di zargotina Kurdan de ev gotin jî weke gelek gotinên din ên di zargotina Kurdan de nîşanî serbilindbûnê dike û dibêje ku, “mirovê ku bi minet û bi girêdayina hin kesan b...
Serê ku jê neêşe tu serî, bila biçe nav du berî..
Li gor edet û toreyên Kurdan, kesê ku bi dahat û jêhatî be, lazim e kesên ku ji wî aciz bibin jî hebin. Kesê ku tu kes jê ne aciz in, her dem ne kesên baş û di hemdê xwe ...
Ker ji keritiya xwe namîne...
Di zargotina Kurdan de bi gelemperî ker nîşana mirovê barkêş, xwedîcifa, kêmaqil û gêj e. Li gor zaviya vê gotinê, mirovên kêmaqil, riko û gêj, dev ji hînbûniyên xwe ên xirab...
Aqilê ku feyda wî li xwediyê wî nebe,li kesî nabe...
Gel dibêje, lazim e kesên xwedî feraset û totik di tengiyê de nemînin û astengên wî/wê nebin. Dema kesekî aqildar di tengasiyekê de bimîne, her çiqas xwedî aqil û zanîn be jî, ...
Kesê mino, destê mino...
Gel dibêje, di dawiya dawîn de mirov bi tenê ye û ji bilî mirov bixwe kesê ku barê mirov rake jî nîne. Dema mirov karê xwe bi destê xwe neke ew kar li gor daxwaza (dilê) ...
Kero nemre bihar e, hêşin bibe qîware...
Gel dibêje lazim e mirov ji bo rûdanên bê bingeh ku pêkhatina wan ne mimkûn e, nekeve hêviyan û pişta xwe bi wan rûdanan ve girênede. Dema ku tiştek qewimî, êdî qewimiyay...
Rêya kezebê tune...
Di vê gotinê de peyva “kezeb” ji bo dê û bavan di wateya zarok de hatiye bikaranîn. Di zargotina Kurdan de, ji bo dayik û bavan kur an keç kezeb e. Dibêjin, dema ku zarok...
Dizê kelekan, zivistanê belî dibe...
Dema ku di ser qewîmîneke xirab re demek derbas dibe, êdî ew qewîmîn dikeve qada jibîrkirinê. Kiryarên wê bûyerê ne bi dest xwe, xwe didin dest û bûyer aşkere dibe.Binyat...
Peza ji kêrî mayî, para gur e...
Dibêjin kesên ku dererê (ji rê dertên) diçin û ji refa xwe diqetin, bi tenê dimînin. Weke ku tê zanîn bi tenê mayin, bêhêzî û têkçûyîn e.Binyata vê gotinê digihîje serhatiya m...
Devê pisîkê bi kezebê negihêşt, got mindar e...
Li jiyanê birek mirovên wisa hene ku xwe li ber her tiştî, tiştên gelek erzan û bêrqîmet jî tê de, datînin. Belê dema ku ew tişt bi dest wan nakevin, vê carê der barê ew tiştê...
Qîza qereçî nabe xatûn...
Li vê dinê birrek însan hene ku her çiqas qad û asta wan ya civakî bê guherîn jî, nikarin xwe biguherînin û li gor rewşa xwe ya nû tev bigerin.Binyata vê gotinê digihîje serha...
Ê ku nehan bide, dehan jî dide...
Ger ku ji derekê dahat bê, kêm û zêde ferq nîne. Bes ku bê. Bi gotineke din, di camêriya comerdan de pîvan nabe. Ê ku hindikê bide pirê jî dide.Binyata vê gotinê digihîje serh...